Qazaq Protest Tarihy
Bulbul Studio
Recent Episodes
Дәрісті саясаттану ғылымдарының докторы Асел Доолоткельдиева жазды. Дәрісті оқыған Жанна Қапасова.
Дүниежүзі тарихы халықтық революциялар мен әлеуметтік қозғалыстар төл қоғамын өзгеріске бастап, демократияның орнауына жол ашқан талай оқиғаны өз жадына сақтады. Десе де, екінші шетінен, авторитарлық режимдердің ең көп әлеуметтік наразылықтарға тұсау салғанын да жақсы білеміз. Бұл мақсатта авторитарлық режимдер көптеген құралды пайдаланады. Мысалы олар азаматтардың құқығын шектейтін, қоғам қайраткерлерін қуғын-сүргінге ұшыратып, азаматтардың наразылық шаралары мен шеруге шығу құқығына тұсау салып, оларды легитимділіктен яғни қоғам алдындағы заңдылықтан айыратын заңдарды енгізеді. Қоғамдағы наразылықтар туралы не айтылады және қалай айтылады - бұл автократтардың қолындағы ықпал етудің маңызды құралдарының бірі. Бұл туралы біз бүгінгі эпизодта айтатын боламыз.
Жаңа эпизодтарды жіберіп алмау үшін подкастқа жазылуды ұмытпаңыз.
Эпизодта қолданған аудио келесі ақпарат көздерінен алынған:
- Информбюро «Шерушілер әкімдікке басып кірді! Алматы түніндегі наразылықтар», 5 қантар 2022 ж.
- Информбюро «"Неге?" ток-шоуы: Түрлі-түсті революциялардан нәтиже бар ма?», 18 қазан 2020 ж.
- Новости тренды «ЛЮДИ ПРОГНАЛИ ВОЕННУЮ ТЕХНИКУ! БТР УЕЗЖАЕТ! ПЕРЕВОРОТ В КАЗАХСТАНЕ.» 5 қантар 2022 ж.
- Tiktok @oksanashevchuk89
- Tiktok @polprednarodarossia
- YouTube-арна: Владимир Милов «Оранжевая революция, Революция Роз, Революция Тюльпанов — главный страх Путина» 4 мамыр 2023 ж.
Лекцию написала докторка политологии Асель Доолоткельдиева.
Текст читает Айсұлу Тойшыбек.
Мировая история хранит память о событиях, когда народные революции и социальные движения трансформировали свои общества и устанавливали демократию. В то же время, мы знаем немало примеров, когда, с другой стороны — авторитарные режимы, подавляли даже самые многочисленные социальные протесты. Для этого авторитарные режимы используют множество инструментов. Например, они вводят законы, которые ограничивают права граждан на протесты и митинги, репрессируют общественных деятелей и лишают их легитимности, то есть законности в глазах общества. Другой, немаловажный инструмент влияния в руках автократов — это то, что и как говорят о протестах в обществе. Именно об этом мы и расскажем в этом эпизоде.
Подпишитесь на подкаст Qazaq Protest Tarihy, чтобы не пропустить новые эпизоды.
В эпизоде использованы аудио из следующих источников:
- Информбюро «Шерушілер әкімдікке басып кірді! Алматы түніндегі наразылықтар», 5 янв. 2022 г.
- Информбюро «"Неге?" ток-шоуы: Түрлі-түсті революциялардан нәтиже бар ма?», 18 окт 2020 г.
- Новости тренды «ЛЮДИ ПРОГНАЛИ ВОЕННУЮ ТЕХНИКУ! БТР УЕЗЖАЕТ! ПЕРЕВОРОТ В КАЗАХСТАНЕ.» 5 янв. 2022 г.
- Tiktok @oksanashevchuk89
- Tiktok @polprednarodarossia
- YouTube-канал: Владимир Милов «Оранжевая революция, Революция Роз, Революция Тюльпанов — главный страх Путина» 4 мая. 2023 г.
Мәтінді әлеуметтанушы және Paperlab зерттеу орталығының директоры Серік Бейсембаев жазды. Дәрісті оқыған Жанна Қапасова.
Жаңаөзен қаласындағы жаппай наразылық шерулерінің ұзақ әрі күрделі тарихы бар. Олардың басты қозғаушы күші мұнайшылар болды. Олар 2000 жылдардың ортасынан бастап өз мүдделерін қорғау үшін ұйымдасқан түрде әрекет етті. Осы мақсатта аштық жариялау, жұмысты тоқтаудан бастап жаппай ереуілдерге дейін ұжымдық жұмылдырудың әртүрлі әдістері қолданылды.
2011 жылы кезекті еңбек дауы туындап, ол мұнайшылардың ұзақ мерзімді наразылығына ұласты. 7 ай бойы «Өзенмұнайгаз» бен «Қаражанбасмұнай» кәсіпорнының жұмысшылары еңбекақы төлеудің әділ жүйесін орнатуды және тұрмыстық жағдайды жақсартуды талап етіп, ереуілге шықты. Бұл жолғы наразылық шерулері қайғылы аяқталды: 2011 жылдың 16 желтоқсанында ереуілшілер мен полиция арасындағы қақтығыстардан кейін қалада тәртіпсіздік басталып, полиция наразыларға қарсы оқ жаудырды.
Жаңа эпизодтарды жіберіп алмау үшін подкастқа жазылуды ұмытпаңыз.
Эпизодта қолданған аудио осы дереккөздерден алынған:
- Bagdat Asylbek “Протестующие в Актау поют гимн Казахстана” 4 қантар 2022 ж.
- 1612TVKAZ “Жаңаөзендегі ереуілдің 74-ші күні. 07.08.11 / kplus” 7 тамыз 2011 ж.
- Tau “Жанаозен. Как все начиналось” 2 қантар 2012 ж.
- Настоящее Время “Расстрел в Жанаозене – 16 декабря 2011 года” 16 желтоқсан 2019 ж.
- Азаттык “Заявление Назарбаева об уходе в отставку” 19 науырыз 2019 ж.
- Silk Road News “Алматы поддержал Жаңаөзен. Часть 1.” 5 қантар 2022 ж.
- моменты ON-LINE “5 января 2022 г.Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев заявил, что обратился главам стран ОДКБ.за” 5 қантар 2022 ж.
- Tengri TV “Новое обращение Токаева и речь Президента о террористах в Алматы” 6 қантар 2022 ж.
- Qazaqstan TV/Қазақстан Ұлттық Арнасы “Бүгінгі Жаңаөзен” 26 желтоқсан 2011 ж.
- Azattyq TV - Азаттық - Азаттык “Атыраудағы Жер митингісіне бес жыл. Сол кезде наразылыққа шыққандар не дейді?” 23 сәуір. 2021 ж.
Текст написал социолог и директор исследовательского центра Paperlab Серик Бейсембаев. Текст читает Айсұлу Тойшыбек.
Как «Жаңаөзен-2011» изменил Казахстан и казахстанское общество? В этом эпизоде рассказываем о том, как менялись протесты в Казахстане в десятые годы и как события в Жаңаөзен стали одним из факторов солидаризации во время Qantar десять лет спустя.
Подпишитесь на подкаст Qazaq Protest Tarihy, чтобы не пропустить новые эпизоды.
В эпизоде использованы аудио из следующих источников:
- Bagdat Asylbek «Протестующие в Актау поют гимн Казахстана» 4 янв 2022 г.
- 1612TVKAZ «Жаңаөзендегі ереуілдің 74-ші күні. 07.08.11 / kplus» 7 авг. 2011 г.
- Tau «Жанаозен. Как все начиналось” 2 янв. 2012 г.
- Настоящее Время «Расстрел в Жанаозене – 16 декабря 2011 года» 16 дек. 2019 г.
- Азаттык «Заявление Назарбаева об уходе в отставку» 19 март 2019 г.
- Silk Road News «Алматы поддержал Жаңаөзен. Часть 1.» 5 янв. 2022 г.
- моменты ON-LINE «5 января 2022 г.Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев заявил, что обратился главам стран ОДКБ.за» 5 янв. 2022 г.
- Tengri TV «Новое обращение Токаева и речь Президента о террористах в Алматы» 6 янв. 2022 г.
- Qazaqstan TV/Қазақстан Ұлттық Арнасы «Бүгінгі Жаңаөзен» 26 дек. 2011 г.
- Azattyq TV - Азаттық - Азаттык «Атыраудағы Жер митингісіне бес жыл. Сол кезде наразылыққа шыққандар не дейді?» 23 апр. 2021 г.
Дәрісті саясаттану ғылымдарының докторы, КИМЭП университетінің профессоры Нұрсейіт Ниязбеков жазды. Дәрісті оқыған Жанна Қапасова.
1991 жылдың соңында КСРО ыдырап, кенеттен тәуелсіздік алған Қазақстан қоғамы абдырап қалды. Егемен ел атанғандағы қуанышты елдің даму бағытындағы белгісіздік және әлеуметтік-экономикалық дағдарыстың тереңдеуі жолындағы қорқыныш пен әбігер су сепкендей басты.
Бұл жалпыға ортақ фрустрация саяси және азаматтық бірлестіктер арасында, сондай-ақ ешқандай бірлестікке мүше емес азаматтар арасында наразылық белсенділігінің күрт артуына әкелді. Қазақстандағы әлеуметтік қозғалыстар қалай тоқсаныншы жылдардан қалай ұлғаяды осы эпизодтан біле аласыз.
Жаңа эпизодтарды жіберіп алмау үшін подкастқа жазылуды ұмытпаңыз.
Эпизодта қолданған аудио осы дереккөздерден алынған:
1. Azattyq «Вид на стрельбу в Жанаозене с крыши», 23 қантар 2012 ж.
2. ATV Plus «Будка гласности». Алма-Ата. 1993 год, 20 қантар 2014 ж.
3. Love Astana «Торжественная присяга Президента Республики Казахстан Н.Назарбаева г Алматы, 10 декабря 1991 года», 12 желтоқсан 2016 ж.